Krótki przewodnik po fizyce

Wzory z głównych działów

Kinetyczna Teoria Materii

teoria fizyczna wyjaśniająca właściwości i zachowanie materii poprzez ruch i interakcje jej najmniejszych cząstek: atomów, cząsteczek i jonów.

1. Podstawowe Założenia Molekularno-Kinetycznej Teorii

Stężenie Cząsteczek:

Wzór na stężenie cząsteczek: n = N / V — stosunek liczby cząsteczek do objętości

n= NV
Co oznacza ten wzór?

n — stężenie cząstek (cząsteczek) na jednostkę objętości. Jest używane do obliczania ciśnienia i innych wielkości makroskopowych w gazie.

Podstawowe Równanie MKT:

Wzór na ciśnienie gazu idealnego: P = (1/3)·m·n·v²̄ — związek ciśnienia z masą, stężeniem i średnią kwadratową prędkości cząsteczek

P= 13· m·n· v2¯
Fizyczne Znaczenie

Ciśnienie gazu jest wyjaśniane przez zderzenia cząsteczek ze ściankami.
m — masa jednej cząstki, v²̄ — średnia kwadratowa prędkość, n — stężenie. To równanie wiąże parametry mikroskopowe z ciśnieniem makroskopowym.

Energia Kinetyczna Pojedynczej Cząstki:

Wzór na energię kinetyczną: K = (1/2)·m·v² — energia ruchu cząstki o masie m i prędkości v

K= 12· m·v2
Co oznacza energia?

Jest to energia mechaniczna ruchu postępowego pojedynczej cząstki. v — chwilowa prędkość cząsteczki.

Alternatywnie: Ciśnienie Poprzez Energię:

Wzór na ciśnienie poprzez średnią energię kinetyczną: P = (2/3)·n·K̄

P= 23· n· K¯
Interpretacja Fizyczna

— średnia energia kinetyczna cząstki. Ta forma pokazuje, że ciśnienie jest proporcjonalne do energii cząsteczek.

Temperatura jako Miara Energii:

Wzór na średnią energię kinetyczną cząsteczek: K̄ = (3/2)·k·T — temperatura jest proporcjonalna do średniej energii kinetycznej ruchu cząstek

K¯= 32· k·T
Fizyczne Znaczenie

Temperatura jest proporcjonalna do średniej energii kinetycznej ruchu cząstek. k — stała Boltzmanna. Wzór jest fundamentalny dla powiązania MKT z termodynamiką.

2. Kinetyczna Teoria Gazu Idealnego

Energia Kinetyczna Pojedynczej Cząstki:

Wzór na energię kinetyczną: W = (1/2)·m₀·v² — energia ruchu cząstki o masie m₀ i prędkości v

W= 12· m0· v2
Znaczenie tego wzoru

m₀ — masa jednej cząsteczki, v — chwilowa prędkość. To jest podstawa do wyprowadzenia ciśnienia i średniej energii gazu.

Ciśnienie Poprzez Średnią Energię:

Wzór na ciśnienie gazu idealnego: p = (2/3)·n·W̄ — ciśnienie jest proporcjonalne do stężenia cząsteczkowego i ich średniej energii kinetycznej

p= 23·n· W¯
Interpretacja Fizyczna

Ciśnienie gazu idealnego jest wprost proporcjonalne do średniej energii kinetycznej jego cząsteczek. Wzór jest wyprowadzony na podstawie modelowania chaotycznego ruchu cząsteczek.

Średnia Energia Kinetyczna i Temperatura:

Wzór na zależność średniej energii kinetycznej cząsteczek od temperatury: W̄ = (3/2)·k·T

W¯= 32· k·T
Dlaczego to jest potrzebne?

Temperatura gazu służy jako miara średniej energii kinetycznej jego cząsteczek. Jest to fundamentalna zależność między parametrami makro i mikro.

Prędkość Cząstek Poprzez Masę Molową:

Wzór na średnią kwadratową prędkość cząsteczek: v = √(3RT / μ) — zależy od temperatury, stałej gazowej i masy molowej

v= 3·R·T μ
Interpretacja

Wzór pozwala znaleźć średnią prędkość cząsteczek w danej temperaturze. μ — masa molowa gazu, R — uniwersalna stała gazowa.

3. Równanie Stanu

Ogólne Równanie Stanu:

Wzór na stan gazu idealnego: p·V = N·k·T = n·R·T — związek między ciśnieniem, objętością, temperaturą, liczbą cząstek i ilością substancji

p·V= N·k·T= n·R·T
Co to oznacza?

Łączy makroskopowe parametry gazu: ciśnienie, objętość i temperaturę — z parametrami mikro: liczbą cząstek N lub ilością substancji n. Wzór występuje w dwóch formach:
Mikroskopowa: pV = NkT
Makroskopowa: pV = nRT

Forma Równania Poprzez Masę Gazu:

Wzór na stan gazu idealnego poprzez masę: p·V = (m / μ)·R·T — związek między ciśnieniem, objętością i temperaturą z masą gazu i masą molową

p·V= mμ·R·T
Interpretacja

m — masa gazu, μ — jego masa molowa. Wzór jest przydatny do obliczeń z daną masą substancji.

Zależność Stałych:

Wzór na zależność między uniwersalną stałą gazową, liczbą Avogadra i stałą Boltzmanna: R = NA·k

R= NA·k
Dlaczego to jest potrzebne?

Ta zależność pozwala przejść od parametrów mikro (poprzez k) do form makro (poprzez R). NA — stała Avogadra.

4. Prędkości Cząsteczkowe

Średnia Kwadratowa Prędkość Cząsteczek:

Wzór na średnią kwadratową prędkość cząsteczek: v²̄ = (3·k·T) / m₀ — zależy od temperatury, stałej Boltzmanna i masy jednej cząsteczki

v2¯= 3·k·T m0
Co zapewnia ten wzór?

Pozwala obliczyć średnią aktywność kinetyczną cząsteczek w danej temperaturze. k — stała Boltzmanna, m₀ — masa jednej cząsteczki.

Efektywna (RMS) Prędkość Cząsteczek:

Wzór na efektywną (pierwiastek średniej kwadratowej) prędkość cząsteczek: vrms = √(v²̄) — pierwiastek kwadratowy ze średniej kwadratowej prędkości

vrms= v2¯
Znaczenie prędkości RMS

Jest to pierwiastek kwadratowy ze średniej kwadratowej prędkości. Używane w obliczeniach ciśnienia, pędu, strumienia ciepła. Im wyższa temperatura — tym wyższa vrms.

Prędkość Poprzez Masę Molową:

Wzór na średnią kwadratową prędkość cząsteczek: v = √(3·R·T / μ) — zależy od temperatury, uniwersalnej stałej gazowej i masy molowej

v= 3·R·T μ
Co oznacza ta forma?

Pokazuje zależność średniej prędkości od temperatury i masy molowej gazu. Przydatne do obliczeń, gdy podana jest μ — masa molowa substancji.