dział fizyki zajmujący się ruchem płynów i ich oddziaływaniem z ciałami stałymi oraz siłami zewnętrznymi (np. grawitacją lub ciśnieniem)
Wzór na ciśnienie jako stosunek siły do powierzchni
Ciśnienie to siła działająca na jednostkę powierzchni. Im mniejsza powierzchnia styku dla tej samej siły, tym wyższe wytworzone ciśnienie. Jednostką miary jest Pascal (Pa).
Wzór na ciśnienie płynu na głębokości: iloczyn gęstości, przyspieszenia ziemskiego i głębokości
To ciśnienie jest wytwarzane w płynie ze względu na jego ciężar. Im głębiej, tym większa wysokość słupa płynu — i tym wyższe ciśnienie. Zależy od gęstości substancji, przyspieszenia ziemskiego i głębokości punktu.
Wzór na objętościowe natężenie przepływu płynu jako iloczyn prędkości przepływu i pola przekroju poprzecznego
Wzór pokazuje, jaka objętość płynu przepływa przez przekrój poprzeczny w jednostce czasu. Natężenie przepływu zależy od prędkości przepływu i pola przekroju rury. Jednostki miary — m³/s.
Wzór na ciągłość przepływu płynu w odcinkach o zmiennym przekroju
Jeśli przepływ płynu jest zachowany, to wraz ze zwężeniem rury, prędkość wzrasta. Ten wzór odzwierciedla prawo zachowania objętości: co wpływa, to wypływa.
Wzór Bernoulliego: suma ciśnienia, energii kinetycznej i potencjalnej w odcinku przepływu pozostaje stała
Równanie Bernoulliego wyraża zasadę zachowania całkowitej energii przepływu: suma ciśnienia, energii kinetycznej i energii potencjalnej jest zachowana wzdłuż strumienia.
Dotyczy płynu idealnego (bez lepkości), przepływ musi być stacjonarny.
Im większa prędkość — tym niższe ciśnienie i odwrotnie. Ten efekt jest podstawą działania samolotów, gaźników i układów hydraulicznych.
Gdy do płynu (lub gazu) w zamkniętej objętości zostanie przyłożone zewnętrzne ciśnienie, jest ono przenoszone bez zmniejszenia we wszystkich kierunkach i do każdego punktu objętości.
Dzięki prawu Pascala działają prasy hydrauliczne, hamulce, podnośniki i inne systemy. Mała siła na małej powierzchni może być przeniesiona jako duża siła na dużej powierzchni, bez utraty ciśnienia.
💡 Prawo Pascala można również uznać za konsekwencję zasady zachowania energii: ciśnienie nie znika ani nie pojawia się dowolnie, lecz jest jedynie przenoszone. Ponadto jest ono ważne nie tylko dla cieczy, ale także dla mediów ściśliwych — na przykład gazów.